Teknoloji çağında olmamız sebebi ile hayatımızın hemen her alanında teknolojik aletleri kullanıyor ve yetişkinler olarak dahi bağımlılık yapan bu araçlardan uzak duramıyoruz. Teknolojik aletlerin çocuk sağlığı ve gelişimi üzerinde etkileri bulunmaktadır.

Özellikle 2-3 yaşına kadar çocuklar çok hızlı şekilde gelişim göstermektedirler. Bu süreçte fiziksel, zihinsel ve sosyal açıdan sağlıklı bir şekilde gelişimlerini tamamlayabilmeleri için çevreleri ile sürekli etkileşim içinde olmaları ve çevrelerindeki nesneleri görerek, hissederek, duyarak, koklayarak kavramaları gerekmektedir.

Maalesef ki teknolojinin hayatımızda bu denli yer kaplaması ile birlikte ve ebeveynlerin iş hayatlarından zaman bulamamaları nedeni ile çocuklara televizyon, telefon ve tabletler verilmekte ve çocuklar bu şekilde susturulmaktadır. Fakat gelişimini tamamlamak için çevre ile etkileşim içinde olması gereken bu çocukların telefonlara hapsedilmesi gelişimlerini olumsuz anlamda etkilemekte, zihinsel ve sosyal açıdan da bu çocuklara zarar vermektedir.

Küçük yaşlardan itibaren teknolojik aletler ile iç içe büyüyen çocukların diğer yaşıtlarına kıyasla daha geç yaşlarda konuşmayı öğrendikleri ve sosyal ilişkilerinin zayıf olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca bu cihazlar üzerinden izlenen ve görülen şeylerin kimileri çocukların hayatlarının geri kalanında travma yaratabilecek şeylerdir. Belirli yaştan sonra kontrollü olarak kullandırılması gereken teknolojinin kontrolsüz olarak çocuklara verilmesi pek çok geri dönüşümsüz hasara neden olmaktadır.

Teknolojinin Çocuklardaki Olumsuz Etkileri

Teknolojinin çocuklardaki olumsuz etkileri pek çok ebeveyn tarafından yeterince kavranamamıştır. Çok küçük yaşlardan itibaren teknolojik cihazlara maruz kalmış çocuklarda ortaya çıkan sorunlar şu şekilde sıralanabilir:

• Özellikle 0-3 yaş grubu çocuklardaki nörolojik gelişim oldukça önemlidir. Bu dönemlerde uzun süre teknolojik cihazlar ile iç içe büyüyen çocuklarda otizm, gelişim geriliği gibi problemler sık sık görülmektedir. Ayrıca sağlıksız nörolojik gelişime bağlı olarak dikkat eksikliği de bu çocuklarda sık karşılaşılan sorunlardandır.
• Çocukların oyun yaşlarını oyuncaklar yerine teknolojik aletler ile geçirmesi bu bireylerin gelişimlerini kötü etkilemektedir. Oyuncaklar ile oynayan yaşıtlarına ilgi göstermeyen çocuklar, sosyal çevrelerinden uzaklaşma eğilimi gösterirler ve vakitlerinin büyük çoğunluğunu ekran karşısında geçirerek teknoloji bağımlısı haline gelirler. Bu durum ileride bir sosyal ortama girilince kişilerle göz teması kurmaya çekinme, konuşmaya utanma gibi özgüven eksikliği problemleri ile kendini gösterir.
• 3 yaşından sonra çocuklarda çabuk öfkelenme, tutturma gibi davranışlar görülmektedir. Sürekli olarak teknolojik cihazlara maruz kalan çocuklarda öfke nöbetleri daha sık görülmektedir.
• Teknolojik cihazlar gelişim çağındaki çocuklarda uyku bozukluklarına neden olmaktadır. Gelişim çağında yeteri kadar uyumayan çocuklarda hem fiziksel açıdan hem de zihinsel açıdan gelişim gerilikleri görülmektedir. Bu nedenle belirli yaşlara kadar çocuklar teknolojik aletlere maruz kalmamalı, belirli yaştan sonra da sınırlı süre ile maruziyete izin verilmelidir.
• Hem çocuklarda hem de yetişkinlerde teknolojik cihazların uzun süreli kullanımı oturma alışkanlıklarındaki bozukluklardan dolayı duruş bozukluğuna neden olmaktadır. Bu nedenle bu kişiler spor ve çeşitli fiziksel aktiviteler ile teknolojik cihazların verdiği hasarı telafi etmeye çalışmalıdır. Belirli bir yaştan sonra geri dönüşü olmayan şekil bozukluklarının meydana gelmesi olasıdır.

Teknolojik Aletlerle Geçirilecek Zaman Nasıl Değerlendirilmeli?

Çocuklar teknolojik aletler ile vakit geçirirken bunun mutlaka ebeveynlerin kontrolünde olması gerekmektedir. Çünkü internette yarar sağlayan içerikler ile birlikte pek çok zararlı örnek oluşturan içerik de yer almaktadır. Çocukların kullandığı cihazlara çocuk kilidinin konulması ve girilen uygulamaların kısıtlanması gerekmektedir. Mümkünse bu süre içerisinde ebeveynler de çocuk ile birlikte olmalıdır. Çocukların internette gördükleri herhangi bir şey ileride travmaya neden olabilir ya da kişiyi zararlı şeylere teşvik edebilir.

Çocuklar Teknolojik Cihazlar Yerine Nelere Yönlendirilmeli?

Çocuklar gelişim çağlarında mümkün olduğunca teknolojik cihazlardan uzak tutulmalıdır. Bunun yerine gelişimleri için gerekli olan oyuncaklar ve oyunlar ile meşgul edilmeli, parklara götürülerek hem sosyal çevre kurmaları sağlanmalı hem toplu alan paylaşmayı öğrenmelerine yardımcı olunmalı hem de bir şeyleri dokunarak, görerek, işiterek öğrenme fırsatı sunulmalıdır. Bununla birlikte çeşitli fiziksel aktivitelere yönlendirilmeli, hobiler edinmelerine yardımcı olunmalıdır. Tüm bu süreçlerde aileden alacakları destek ve görecekleri ilgi de çocukların ileride daha güçlü bir birey olarak hayata atılabilmeleri açısından önem taşımaktadır. Çocuklar teknolojik cihazlar yerine nelere yönlendirilmeli sorusunun cevabı kısaca böyledir.