Konuşma terapisi veya genellikle psikoterapi olarak da adlandırılan terapi, duygusal sıkıntıları ve zihinsel sağlık sorunlarını hafifletmeyi amaçlayan bir tedavi biçimidir. Terapi hizmetinde psikiyatristler, psikologlar, sosyal hizmet uzmanları veya lisanslı danışmanlar gibi çeşitli eğitimli profesyoneller, bireylerin, çiftlerin veya ailelerin karşılaştığı yaşam tercihleri ve zorlukları inceler ve bunlarla ilgili çözüm odaklı çalışırlar.
Bir kişinin zihinsel, duygusal veya davranışsal sorunlarını çözmeye yardımcı olmak amacıyla bir uzman rehberliğinde gerçekleştirilen sistemli bir tedavi yaklaşımı terapi, bireylere, çiftlere, ailelere veya gruplara yönelik olarak uygulanabilir. Farklı terapi yöntemleri ve yaklaşımları kullanılarak kişinin sağlığı ve işlevselliğini artırmak hedeflenir. Terapi seansları, uzman ile danışan arasında, danışanın hayatının bazı yönlerini iyileştirme hedefiyle yapılan yapılandırılmış toplantıları ifade eder.
Yaygın olarak kullanılan terapilerin çoğu iyi test edilmiş ve etkili kabul edilmiştir. Terapiye başvurmak, ilk başta zor gelse de başarılı bir terapinin faydaları kelimenin tam anlamıyla hayat değiştirir. Çoğu insan, karşılaştıkları spesifik zorluklara bakılmaksızın, tarafsız bir gözlemcinin dinlemesinden ve rehberlik sunmasından faydalanabilir. Anka Psikoloji Merkezi’ne terapi için başvurulmasının tek nedeni güçlü olumsuz duygular değildir.
Danışanlar, ilişkilerde zorluklarla mücadele ediyorlarsa, kariyerlerinde sıkışıp kalmış hissediyorlarsa, hoş olmayan olaylarla başa çıkmak için kendilerini bağımlılık yapan bir maddeye, alkole veya yiyeceğe yönelirken buluyorlarsa veya etraflarındaki insanlardan kopuk hissediyorlarsa, terapinin son derece yararlı olduğunu görebilirler. Terapinin amaçları, kişinin yaşamındaki sorunları anlamasına yardımcı olmak, düşünce kalıplarını değiştirmek, duygusal zorluklarla başa çıkma becerilerini geliştirmektir.
Olumlu davranış değişiklikleri sağlamak ve genel yaşam kalitesini artırmak hedefleri arasında olan terapi, bireyin kendini ifade etmesine, içsel düşüncelerini anlamasına ve duygusal deneyimlerini paylaşmasına olanak tanır. Pek çok terapi türünün yaygın zihinsel sağlık sorunlarını tedavi etmede etkili olduğu kanıtlanmıştır. Hangi yaklaşımın en iyi olduğunu belirlemek, genellikle kişinin özel endişelerine, terapistiyle kurabileceği ittifaka, danışanın ihtiyaçlarına ve sorunlarına bağlı olarak belirlenir.
Yaygın Terapi Türleri
Terapi süreci, bir terapist veya uzman rehberliğinde gerçekleşir. Terapi seansları, genellikle düzenli aralıklarla yapılır ve bireysel ihtiyaçlara göre belirlenir. Terapi, bir kişinin kendini daha iyi anlamasına, sorunlarını ele almasına ve sağlıklı bir şekilde gelişmesine yardımcı olabilir. Psikologlar için terapi teorisi, bir yol haritasıdır. Onların sorunlarını anlama ve çözüm geliştirme sürecinde onlara rehberlik eder. Bazı yaygın terapi türleri şunlardır:
- Psikanalitik Terapi
- Bilişsel Davranışçı Terapi
- Aile Terapisi
- Çift Terapisi
- Grup Terapisi
Psikanalitik yönelimli terapiler, terapist ve hasta arasındaki yakın çalışma ortaklığıyla karakterize edilir. Hastalar terapötik ilişkideki etkileşimlerini keşfederek kendileri hakkında bilgi edinir. Psikanaliz, Sigmund Freud ile yakından özdeşleştirilirken, onun ilk formülasyonlarından bu yana genişletilmiş ve değiştirilmiştir. Bireyin bilinçaltı düşüncelerini ve duygusal deneyimlerini keşfetmeye odaklanır. Freud’un teorilerine dayanır.
Aynı zamanda, bireyin geçmiş deneyimlerinin günümüzdeki sorunlarına nasıl etki ettiğini anlamaya çalışır. Bilişsel davranışçı terapiye gelince, bu terapi türü, olumsuz düşünce kalıplarını tanımlamak ve değiştirmek, olumlu davranışları teşvik etmek ve duygusal sorunlarla başa çıkma becerilerini geliştirmek amacıyla kullanılan bir terapi türüdür. Aile terapisi, aile üyelerinin ilişkilerini ve iletişimlerini iyileştirmeyi amaçlar.
Aile içi dinamikleri anlamak ve aile üyelerinin birbirleriyle daha sağlıklı etkileşimler kurmasını sağlamak için kullanılır. Çift terapisi, çiftlerin ilişkilerini güçlendirmek, iletişim sorunlarını çözmek ve çatışmaları yönetmek için kullanılır. Grup terapisiyse, benzer sorunlarla karşılaşan bireylerin bir araya gelerek deneyimlerini paylaşmasını, desteklemesini ve birbirlerine yardımcı olmasını sağlar.
Terapiye Farklı Yaklaşımlar
Bir deneyim, duygu ya da akıl sağlığı sorunuyla mücadele ediliyorsa ya da yalnızca akıldaki her şey hakkında konuşabilecek biri isteniyorsa terapistler duygusal olarak daha güçlü olmaya ve sorunlarla baş edebilecek unsurları öğrenmeye yardımcı olacak harika bir araç olabilir. Terapinin yalnızca zihinsel sağlık sorunu teşhisi konmuş kişilere yönelik olduğu yönünde de yaygın bir yanılgı vardır. Ancak insanlar, aşağıdaki çeşitli nedenlerle terapiye gider.
- Hayatlarını ve duygusal iniş çıkışlarını tartışmak
- Çatışmaları çözmek
- Travmadan iyileşmek
- Kişilerarası becerilerini geliştirmek
- Sevilen birinin ölümü gibi zor bir deneyim sırasında desteklenmek
- Kişisel yaşamının bir parçası olmayan biriyle konuşmak için güvenli bir alana sahip olmak
Terapi ile Arkadaşla Konuşmak Arasındaki Fark Nedir?
“Arkadaşlarımla konuşabiliyorken neden terapiye ihtiyacım var?” diye insanlar kendilerine soruyor olabilir. Elbette, zor zamanlar geçirilirken güvenebilecek güçlü bir arkadaş destek ağına sahip olmak önemlidir. Ancak onlar, bir terapistten farklı bir rol üstlenir. Eğitimli bir ruh sağlığı uzmanı, özellikle de bir akıl sağlığı sorunuyla karşı karşıyaysanız, daha özel bir destek sağlayabilir. Bir terapistle konuşmanın arkadaşla konuşmaktan farklı olduğu bazı noktalar bulunmaktadır.
Bu noktaların başında eğitim gelir. Bir terapist, duygusal sıkıntıları ve zihinsel sağlık koşullarını tanımak ve tedavi etmek için özel bir eğitimden geçmiştir. Bir arkadaş iyi bir dinleyici olabilir, ancak travma, uzun süreli stres veya sağlıksız davranış kalıplarından kaynaklanan tüm zihinsel ve duygusal karmaşıklıkları çözmeye yardımcı olacak gerekli eğitime sahip değildir. Bununla birlikte, gizlilik diğer önemli unsurdur. Güvenilen arkadaşların mahremiyete saygı göstereceği umulur.
Ancak gizliliğin garanti edildiği tek zaman lisanslı bir terapistle konuşulan zamandır. Terapistler, danışanın kendisine veya başkalarına zarar verme riski olmadığı sürece, seanslarda tartışılan tüm bilgileri korumak için yasal ve profesyonel standartlara tabidir. Arkadaşlardan tavsiye alındığında, onların görüşleri onların kişinin hayatına dahil olmalarından ve paylaştıkları deneyimlerden gelir. Terapistlerse objektiftir.
Onlar, dışarıdan bir bakış açısı sunabilir ve farklı bakış açıları üzerinden düşünmeye yardımcı olabilir. Bir arkadaşlıkta her arkadaşa eşit zaman ve ilgi harcamak önemlidir, ancak terapistin görevi, tüm dikkatini size vermektir. Bir arkadaştan kendi sorunları hakkında konuşmamasını istemek haksızlık olur, ancak terapistlerin kişisel sorunlarını sizinle paylaşmasını engelleyen mesleki sınırlar vardır. Bir terapist, tam dikkat gerektiren daha karmaşık konulara odaklanmanıza yardımcı olabilir.
