Sigara bağımlılığı, bir tütün kullanma bozukluğudur ve bu bağımlılığın kaynağı sigaranın içerisinde yer alan nikotinden gelmektedir. Bu nedenle sigara bağımlılığı yerine nikotin bağımlılığı tabiri de sık sık kullanılmaktadır. Sigaranın içerisinde yer alan nikotin nedeni ile kişi sigarayı bırakmak istese de nikotin bu durumu engellemekte ve denemelerin başarısızlıkla sonuçlanmasının nedeni olmaktadır.
Sigara ya da tütün ürünlerinin tüketilmesi pek çok hastalığa neden olmaktadır ve bu durum sadece sigara kullanan kişileri değil, sigara dumanı soluyan pasif içicileri de etkilemektedir. Bu nedenle kişi hem kendi sağlığı hem de çevresindekilerin sağlığı için tütün tüketimini bırakmalıdır. Sigara bırakma merkezleri, bu amaç ile hizmet veren merkezlerdir ve buraya başvuran bireyler çeşitli yöntemler deneyerek sigarayı bırakmaktadır. Detaylı bilgi için İzmir psikolog ile iletişime geçebilirsiniz.
Sigara Bağımlılığı Belirtileri
Sigara bağımlılığının saymakla bitmeyecek kadar çok belirtisi vardır. Bu belirtiler çoğu bireyde ortaktır fakat belirtilerin yoğunluğu kişiden kişiye değişebilmektedir. Sigara bağımlılığı belirtileri şu şekildedir:
- Sigara bağımlılığı bulunan kişiler, bulunmayan kişilere kıyas ile çok daha fazla sigara tüketirler. Ve sigara kullanım süreleri de diğer kişilere göre daha uzundur.
- En büyük ve net belirtilerinden biri de sigara tüketilmeyen dönemlerde görülür. Kişi sürekli sigara içmek ister ve sigara içemediği zamanlar gergin, depresif olabilir. Sigara içilmesi ile birlikte bu yoksunluk ortadan kalkar.
- Sigara bağımlılarında en sık rastlanılan belirtilerden biri de sigara içme ve bırakma dürtüleri arasındaki kararsızlıktır. Kişi sigara içmediği zaman sigara içmek için büyük istek duyar. Aynı şekilde sigara içtikten sonra da sigarayı bırakmak için yoğun istek duyar.
- Bağımlı kişiler çok kez sigarayı bırakma girişimlerinde bulunurlar. Fakat sigaranın içerisinde yer alan ve bağımlılık yapıcı özelliği güçlü olan nikotin nedeni ile sigarayı bırakma denemeleri başarısızlık ile sonuçlanır.
- Sigara kullanımının çok bariz bazı yoksunluk belirtileri bulunmaktadır. Bu belirtiler genellikle 24 saat içerisinde açığa çıkarlar. Bunlar kaygı, asabiyet, depresif duygu durum, uykusuzluk, iştahta meydana gelen bariz artış ve konsantrasyon bozukluğudur. Bu yoksunluk belirtileri bulunan kişiler bir uzman tarafından destek alarak sigarayı bırakma çalışmalarına başlayabilir.
Sigara Bağımlılığın Nedenleri
Sigara bağımlılığı yaşayan bireylerin genellikle bu bağımlılık ile birlikte alkol, uyuşturucu gibi bağımlılıklarının da olduğu görülmektedir. Sigara bağımlılığın en sık rastlanan bir diğer nedeni kişinin ailesinde sigara içen birey bulunmasıdır. Yapılan araştırmalara göre aile ya da yakın arkadaş çevresinde sigara bağımlılığı bulunan bireylerin bulunmayanlara göre sigara bağımlılık oranlarının daha yüksek olduğunu söylemektedir. Bu durum sigarayı bırakma denemelerini de doğrudan etkilemektedir. Yakın çevrede sigara içen birileri yoksa sigarayı bırakma denemeleri daha hızlı sonuç vermektedir.
Sigara bağımlılığın daha doğrusu sigaraya başlama nedenlerinin başında kişinin yaşadığı sıkıntılar, geçmişte yaşanmış travmalar, maddi zorluklar ile karşı karşıya kalmak gelmektedir. Kişi sigara içerek rahatlama sağlamakta ve bu şekilde problemler ile başa çıktığını sanmaktadır. Sigarayı kullanmaya başladıktan sonra içerisinde yer alan bağımlılık yapıcı madde nedeni ile kişi sigarayı sürekli olarak kullanmaya başlar ve kullanmadığı durumlarda yoksunluk çeker. Bu durum bağımlılığa dönüşür ve destek almadan bırakılamayacak bir problem haline gelir.
Sigara Bağımlılığı Tedavisi
Sigara bağımlılığı tedavisi, hem kişiyi hem de yakın çevresini kapsayan bir konudur. Sigarayı bırakmak için sigara bırakma merkezlerine başvuru yapan kişilerin başarı sağlaması için öncelikle bağımlı olduklarını kabullenmeleri gerekmektedir. Bu kabullenme süreci aslında en zor süreçlerden biridir. Çünkü kişide her zaman “Ben bağımlı değilim, istersem sigarayı bırakabilirim.” düşüncesi vardır. Fakat iş sigarayı bırakmaya geldiği zaman kişi başarısız olur.
Bağımlılığın bırakılmasında kararlılık oldukça önemlidir. Bu tür psikolojik zeminler hazırlandıktan sonra sigara bağımlılığı tedavisine başlanabilir. Uzman kişiler, sigara yerine kişiye kullanabileceği şeyleri önerir. Özellikle sigarayı bırakma kararının ilk 24 saati oldukça önemlidir. Çünkü bu süre, yoksunluk belirtilerinin en yoğun görüldüğü dönemdir.
Bağımlılık tedavisinde psikoterapi ve farmakolojik tedavilerin birlikte uygulanması, sürecin daha iyi işlemesi için oldukça önemlidir. Bu süreçte kişinin yakınlarından göreceği destek oldukça önemlidir. Kişi, sigarayı bırakmaya teşvik edilmeli, bırakma sürecinde daha iyiye gittiği konusunda sık sık hatırlatmalar yapılmalıdır.
Siz de sigara bağımlılığından kurtulmak istiyorsanız, Anka Psikoloji Merkezi bünyesinde bulunan uzmanlardan destek alarak bu bağımlılığınızdan en sağlıklı şekilde kurtulabilirsiniz.
