Şema terapisi bir insanın hayata karşı duruşunun ve karşılaştığı olaylara verdiği tepkilerin düzenlenmesinde etkilidir. Jeffrey E. Young tarafından bilişsel terapi yaklaşımının içinde geliştirilmiş bir tedavidir. Bu yönteme göre bir kişinin hayata bakış açısının ve olaylar karşısında yorumlarının bir şema içinde olduğu düşünülür. Yapılan terapiyle şemalar yeniden oluşturulur ve kişinin hayatta yaşadığı güçlüklere karşı daha güçlü olması ve olumlu bakış açısı yakalaması sağlanır.
Şema terapisi diğer yöntemlerden farklı olarak kişinin yaşadığı sorunlara ve kişilik özelliklerine daha geniş bakış açısı ile yaklaşır. Yaşanan sorunun kaynağını bulur ve bunun tedavisini gerçekleştirir. Kişinin sorunlarını bir şema olarak tanımlar ve şemayı yeniden oluşturarak sorunu tedavi eder. En etkili kullanıldığı psikolojik rahatsızlıklar arasında kişilik bozuklukları bulunur. Şema terapisi ile ilgili detaylı bilgi için İzmir psikolog ile iletişime geçebilirsiniz.
Şema Terapisi Nedir?
Şema terapisi nedir incelendiğinde bunun kişinin doğuşundan başlayan bir süreci kapsadığı görülür. İnsanlar doğduklarında zihinleri boş bir sayfa gibidir. Yaşadıkları her deneyim ile zihinlerinde şemalar oluşur. Buradan yola çıkan psikologlar insan zihninde birden çok şema olduğunu kabul ederler. Doğumdan itibaren oluşturulan bu şemalara kaydolan bilgiler insanın hayatının ilerleyen yıllarında olaylara bakış açısını ve vereceği tepkilerin temelini oluşturur. Bu temelin kolay kolay değişmediği yapılan araştırmalar ile kanıtlanmıştır.
Bireylerin doğumdan itibaren yaşadıkları deneyimler olumlu olabildiği gibi olumsuz da olabilir. Olumlu olaylar pozitif algıların ve duyguların daha fazla olmasını sağlar. Aksi durumda ise kişinin hayata bakışı, tepkileri ve duyguları negatif olur. Bu durumda ise bireyin psikolojik sorunlar yaşadığı görülür. Yaşanan sorunlar birer şema olarak görülür ve Anka Psikoloji Merkezinde bu şemaların olumlu yönde dönüşümü ve yeniden oluşturulması sağlanır.
Şema Terapisi Uygulandığı Alanlar
Bireylerin yaşadıkları psikolojik sorunların tedavi edilmesi ile hayatındaki zorluklar ortadan kaldırılabilir. Sosyal çevreye uyum, olaylara pozitif yaklaşım, özgüvenli, mutlu ve huzurlu bir hayatın yaşanması için İzmir Psikoloji bireye en uygun tedavi yönteminin uygulanmasını sağlar. Danışanların şema terapisi ile çözülebilen ve yeniden şekillendirilen şemaları arasında şunlar bulunur.
- Ayrılma ve reddedilme şemaları: bebeklik ve çocukluk dönemlerinde yaşanan terk edilme korkusu, yetersiz sevgi ve güven duygusunun ortadan kalkması amacıyla oluşturulur. Bu alanda yeniden oluşturulan şemalar arasında şunlar bulunur.
- Terk edilme şeması
- Kuşkuculuk ve kötüye kullanma şeması
- Duygusal yoksunluk şeması
- Kusurluluk ve utanç şeması
- Sosyal İzolasyon şeması
- Zedelenmiş özgürlük ve başarısızlık şeması: Bireyin çocukluk döneminde kendine yetmeyi öğrenememiştir. Tek başına zorluklarla başa çıkma konusunda gelişim sağlamamıştır. Aile çocuğun kendini yetersiz hissetmesine ve küçük düştüğü durumlar yaşamasına neden olur. Çocukluğunda böyle sorunlar yaşayan kişiler için oluşturulan yeni şemalar şunlardır.
- Tehditler karşısında dayanıksızlık şeması
- Başarısızlık şeması
- Bağımlılık şeması
- Yapışıklık şeması
- Dayanıksızlık şeması
- Zedelenmiş ya da zayıf sınırlar şeması: Birey çocukluk döneminde sınırları koyma konusunda yeterli eğitimi almamıştır. Çocukluk döneminde yetersiz düzeyde sorumluluk üstlenmiş olması nedeniyle başladığı işleri bitiremez yarım bırakır. Takım çalışması ve işbirliği konularında sorunlar yaşar. Aşırı hoşgörünün olduğu ailelerde büyüyen çocukların yaşadıkları bu sorunların ortadan kalkması için şu şemalar oluşturulur.
- Haklılık ya da üstünlük şeması
- Yetersiz öz denetim şeması
- Başkalarına yönelimlilik şemaları: Bireyin çocukluğunda ailesinden sevgiyi almak için koşulların olması ve ebeveynlerin kendi duygularını çocuğun duygularından üstün tutması ile ortaya çıkar. Kişi kendini ve duygularını ifade etme konusunda yetersizdir. Diğer insanların duygularını ve isteklerini kendi duygu ve isteklerinden üstün tutması halidir. Bu durumda şemanın yeniden oluşturulması şartı bulunan şemalar şunlardır.
- Kendini feda etme şeması
- Boyun eğicilik şeması
- Onay arayıcılık şeması
- Aşırı uyarılma ve bastırılmışlık şeması: mükemmeliyetçi olan ailelerde büyüyen çocukların yaşadıkları sorunlar oluşur. Aşırı disiplinli ve katı kuralların olduğu ailelerde büyüyen çocuklarda şu şemalar yeniden oluşturularak yaşadıkları sorunlar ortadan kaldırılır.
- Karamsarlık şeması
- Yüksek standartlar şeması
- Bastırılmışlık şeması
- Cezalandırıcılık şeması
Şema Terapisi Amacı Nedir?
Şema terapisi amacı nedir araştırıldığında kişinin yaşadığı sorunların tespiti ve bunların ortadan kaldırılması amacını taşıdığı görülür. Danışan genellikle çocuklukta oluşturduğu olumsuz şemalar ile kişilik bozukluğu sorunları yaşar. Yaşanan bu kişilik bozuklukları temele inilerek düzeltilir ve kişi psikolojik sorunlarından kurtulur. Yapılan araştırmalar bu terapi yönteminin başarısının yüksek alınan sonuçların kalıcı olduğunu ortaya koymaktadır. Yüksek başarı oranı ile günümüzde kişilik bozukluklarının yanında çok sayıda psikolojik rahatsızlığın tedavisinde kullanılmaktadır. Siz ya da çevrenizdeki kişilerin yaşadıkları sorunları deneyimli İzmir psikolog eşliğinde tedavi edilerek kurtulmasını sağlayabilirsiniz.