Borderline olarak da adlandırılan kişilik bozuklukları, hasta kişinin sağlıksız düşünme, işleyiş ve davranışlarda bulunduğu bir takım zihinsel bozukluklardır. Kişilik bozukluğuna sahip bireyler insanları ve durumları ilişkilendirmekte ve algılamakta büyük zorluklar yaşarlar. Bu hastalar sosyal hayatlarında, iş yaşamlarında ve eğitim hayatlarında büyük sorunlar ile karşı karşıya gelirler.
Kişilik bozukluğu olan bireylerin çoğu bu durumun kendilerinde var olduğunu fark etmezler. Bu kişiler kendi düşüncelerinin ve davranışlarının normal olduğunu düşünerek hayatlarına devam etmektedirler. Bu durum bir başka sorunun ortaya çıkmasını tetikler. Bu kişiler yaşadıkları sorunlar nedeniyle her zaman karşılarındaki kişileri sorumlu tutmaktadırlar.
Genel olarak yaşamın gençlik dönemlerinde veya yetişkinlik dönemlerinde ortaya çıkan kişilik bozuklukları kişinin yaşamını olumsuz yönde etkileyen pek çok faktörü beraberinde getirmektedir. Kimi kişilik bozuklukları ilerleyen zamanlarda daha az olarak görülmektedir. Bugün psikoloji dalında adlandırılmış olan çok sayıda kişilik bozukluğunun olduğu bilinmektedir.
Kim olduğumuzun tanımlanmasında önemli bir kriter olan kişilik, hayati önem arz etmektedir. Kişilik kavramı içerisinde bireyin sahip olduğu; düşünceler, tutumlar, davranışlar ve ruh halleri yer almaktadır. Bu eşsiz özelliklerin bir bütün oluşturması ile bireyin kişilik özellikleri ortaya çıkmaktadır. Kişilik özelliklerinin pek çoğunun gen aktarımı ile miras olarak alındığı bilinmektedir. Bir takım kişilik özellikleri ile çevresel faktörler ile şekillenmektedir. Bireyin yaşadığı deneyimler ve yaşam içerinde karşılaştığı olaylar kişiliğin ortaya çıkmasında rol üstlenmektedir.
Toplumun normal olarak gördüğü pek çok unsuru farklı bakış açıları ile değerlendiren ve hayatlarını bu değerlere göre yaşayan kişilik bozukluğuna sahip bireyler sağlam bir psikolojiye sahip insandan daha zor adaptasyon yaşamaktadır. Bu kişilerde başa çıkma becerileri daha zayıf olduğu için sorunlar onlar için aşılması zor durumlar olarak ortaya çıkmaktadır.
Kişilik Bozukluklarının Türleri
Kişilik bozuklukları psikolojinin geniş bir alanında yer almaktadır. Kişilik bozuklukları; A Kümesi Kişilik Bozuklukları, B Kümesi ( dramatik ) Kişilik Bozuklukları, C Kümesi Kişilik Bozuklukları olarak üç ana başlık altında toplanmaktadır.
- A Kümesi Kişilik Bozuklukları:
- Paranoid Kişilik Bozukluğu
- Şizoid Kişilik Bozukluğu
- Şizotipal Kişilik Bozukluğu
- B Kümesi ( dramatik ) Kişilik Bozuklukları:
- Antisosyal Kişilik Bozukluğu
- Sınırda Kişilik Bozukluğu
- Histriyonik Kişilik Bozukluğu
- Narsisistik Kişilik Bozukluğu
- C Kümesi Kişilik Bozuklukları:
- Çekingen Kişilik Bozukluğu
- Bağımlı Kişilik Bozukluğu
- Obsesif Kişilik Bozukluğu olarak gruplandırılmaktadır.
Kişilik bozuklukları, tanısının konulmasında kişinin davranışlarının ve düşüncelerinin doğru teşhis edilmesi son derece büyük önem taşımaktadır. Kişinin var olan rahatsızlığının alanında uzman hekim tarafından değerlendirilmesi ve tanı konulmasının ardından vakit kaybetmeden uygun tedavinin başlanması kişinin iyileşmesinde önemli rol oynamaktadır.
Kişilik bozukluklarının türleri arasında yer alan rahatsızlıklar uygun tedavi yöntemleri ile tedavi edilmelidir. Bu hastalıkların tedavisinde psikoterapi ve medikal tedavi rahatsızlığın kontrol altına alınarak tedavi edilmesini sağlamaktadır.
Kişilik Bozukluklarının Nedenleri Nelerdir?
Kişilik genel olarak çevresel faktörler ile şekillenen aynı zamanda genetik faktörlerin de rol oynadığı bir olgudur. Bireyin doğumundan itibaren etkileşim içerisinde olduğu kişiler ve yaşadığı olaylar kişiliğinin oluşmasında rol oynamaktadır. Kişiliğin şekillenmesinde olumsuz durumlar ve olaylar ile karşılaşmak, travmalar ile karşı karşıya kalmak birey için zorlayıcı nedenler arasında bulunmaktadır.
Kişilik bozukluğu için önemli olan ergenlik ve yetişkinlik dönemleri kişilik özelliklerinin oturmaya başladığı zamanlara kapsamaktadır. Uzun ve süreklilik isteyen tedavi dönemi kişinin yaşamış olduğu sorunlardan arındırılmasını amaçlamaktadır.
Kesin olarak kişilik bozukluğuna sebep olan olgular saptanamamakla birlikte, bu hastalığı etkileyen faktörler bilinmektedir. Kişilik bozukluklarının ortaya çıkmasında genetik faktörlerin bulunduğu özellikle; antisosyal kişilik bozuklukları ve obsesif kişilik bozukluklarında gen geçişlerinin etkili olduğu bilimsel olarak kabul edilmektedir.
Kişilik bozukluklarının nedenleri arasında genetik faktörlerden sonra kişinin yaşadığı aile ortamı ve çevresi de son derece önemlidir. Çocuklar için rol model olan aile bireylerinin kişilik bozukluğu tepkileri vermesi çocuğun bu yönde yönelim kazanmasını sağlamaktadır. Bozuk davranış kalıplarının ebeveynlerden çocuklara aktarılması olumsuz etkilerin nesilden nesile aktarılmasını sağlamaktadır.
Kişilik bozukluklarında bireyin çocukluk döneminde yaşamış olduğu güçlü travmalar da etkili olmaktadır. Duygusal travmaları yoğun biçimde yaşayan çocukların ergenlik ve yetişkinlik dönemlerinde kişilik bozukluğu rahatsızlıklarının biri ile karşı karşıya kalması muhtemeldir.
Kişinin ağır kayıplar yaşaması, hayatında değerli olan ve önem verdiği kişileri beklenmedik bir biçimde kaybetmesi veya maddi anlamda büyük kayıplar yaşanması da yine kişilik bozukluğunun ortaya çıkma nedenleri arasında yer almaktadır.
Kişilik Bozukluklarının Belirtileri Nelerdir?
Erken erişkinlik ve ergenlik döneminde ortaya çıkan kişilik bozukluğu belirtileri, kişinin sosyal hayata katılımı ile artış göstermektedir. Kişinin aile içerisinde kolay kolay fark edilmeyen kişilik bozukluğu sorunları sosyal ortamlara girmesi ile daha kolay ortaya çıkmaktadır. Kişinin normal dışı davranışları aile içi sorunlara, iş ve okul ortamında sorunlara sebep olmaya başlamaktadır. Kişilik bozukluğunun belirtileri, kişinin sahip olduğu kişilik bozukluğu hastalığın türü nedeniyle farklılık göstermektedir.
İçe kapanık olma veya çevresi ile gürültülü tablolar çizme gibi birbirinin zıttı belirtiler ortaya çıkabilmektedir. Kimi zaman rahatsızlığı nedeniyle kişiler yaşadıkları olumsuzluklarda sürekli olarak karşı tarafı suçlayabilmektedir. Bu durum kişinin çevresi ile büyük sorunlar yaşamasına neden olmakta ve bir süre sonra yalnız kalmasına neden olmaktadır.
Kimi zaman kişilik bozuklukları ile birlikte bu rahatsızlığı eşlik eden başka psikolojik rahatsızlıklarda ortaya çıkabilmektedir. Bazı kişilik bozukluklarında hasta kişinin madde kullanımına eğilimi artış göstermekte ve kişi rahatsızlığının üzerine birde bağımlılık ile mücadele etmektedir.
Kişilik Bozukluklarında Tedavi Yöntemleri
Günlük hayatına normal insanlar gibi devam edebilen pek çok kişilik bozukluğu hastası bulunmaktadır. Genellikle hastalıklarının farkında olmayan çok sayıda insan kişilik bozukluğu nedeniyle tedavi olma gereği duymamaktadır. Ailesi ve çevresi tarafından kendisinde bir sıkıntı olduğu tespit edilen bireylerin hekim yardımı alması ile başlatılan tedaviler kişinin sahip olduğu hastalığa ve şiddetine göre tedavi edilmektedir.
Kişilik bozukluğu tedavi yöntemleri arasında psikoterapi oldukça büyük bir yer tutmaktadır. Bunun yanı sıra kişiye medikal destek sağlanması da yine hastalığın kontrol altına alınmasında ve hastalığın iyileştirilmesinde etkili olmaktadır.
Hasta kişinin tedavi olmayı kabul etmesi ve tedavi için elinden geleni yapıyor olması tedavinin etkin ve hızlı bir biçimde sonuç doğurmasını sağlamaktadır. Kişilik bozukluklarında oturmuş olan davranışların düzeltilmesi söz konusu olduğu için olumsuz davranışların kısa sürede düzeltilmesi beklenmemelidir.
Kişilik bozukluklarında uygulanan psikoterapi bu hastalıkların iyileştirilmesinde kullanılan en etkili silahtır. Psikoterapinin uzman hekimler tarafından yapılması daha hızlı ve etkin sonuç alınmasında son derece önemlidir. Anka Psikoloji Merkezi bünyesinde bulunan ve kişilik bozuklukları konusunda deneyim sahibi uzman hekimler ile görüşme sağlayarak bu alanda kaliteli hizmet alabilirsiniz.
Kimi zaman hastanın durumuna göre hastalığın tedavisi hastane ortamına taşınmaktadır. Klinik ortamda hastaya sunulan tedaviler gerekli medikal destek ve psikoterapi ile yönetilmektedir. Hastanın durumuna göre alternatif tedavi yöntemleri de kullanılabilmektedir. Hastanın terapi yöntemleri ile tedavisine ek olarak meditasyon gibi alternatif ruh dinginliğini sağlayan tekniklerden yararlanması da olumlu sonuçlar alınmasında etkili olmaktadır. Kişilik bozukluğu ile mücadelede aile desteği de hasta için son derece önemlidir. Bu aşamada hastaya destek olunmalıdır.
Randevu İçin 05079140026
