Çok sık olmamakla birlikte psikiyatride görülen hastalıklardan biri kleptomanidir. Kleptomani, çalma hastalığı da denen bir dürtü kontrol bozukluğu hastalığıdır. Bu hastalık, normal hırsızlık olayından tamamen farklıdır.
Kişi, ihtiyacı olmayan, maddi olarak değeri bulunmayan eşyaları iradesinin dışında bir eylem göstererek çalma eğilimindedir. Bu eşyalar, alışveriş merkezi, pazar gibi topluma açık ve kalabalık yerlerden çalınabildiği gibi kişi ailesinin ya da arkadaşlarının eşyalarını da çalabilmektedir.
Hastalarda genel olarak o eşyayı çaldıktan sonra pişmanlık hissi oluşmakta ve çalınan eşya sahibine geri verilmektedir. Hastalık, ergenlik dönemi ile kendini göstermeye başlar ve geç erişkinlik dönemine kadar devam eder. Kimi hastalarda bu durum ömür boyu devam edebilir. Kleptomani tedavisi için İzmir psikolog ile iletişime geçebilirsiniz.
Kleptomani Belirtileri Nelerdir?
Psikolojide, farklı hastalarda aynı hastalıkların belirtileri farklı olabiliyor. Fakat kleptomanide genel olarak aynı belirtiler görülebilir. Peki kleptomani belirtileri nelerdir:
- Kleptomani, dürtü kontrol bozukluğu olduğu için en sık rastlanan belirti kişinin maddi değeri bulunmayan veya ihtiyacı olmayan eşyalara karşı duyduğu çalma güdüsü ve bu güdüyü baskılamada yetersizlik yaşamasıdır.
- Kişi, çalma dürtüsü ile birlikte endişe duymaya başlar, gerginlik hissi ile birlikte uyarılma duygusu da devam eder.
- Kleptomani hastalarında çalma eylemi gerçekleşirken rahatlama ve tatmin olma duyguları yaşanır.
- Çalma gerçekleştikten sonra bu hastalarda suçluluk duygusu başlar. Kişi hırsızlık yaptığı için pişmanlık duyar, kendinden nefret eder ve utanır, yakalanma korkusu yaşar.
- Tüm bu duygu değişikliklerinden sonra aynı döngü tekrarlanır ve hasta yeniden bir şeyleri çalma dürtülerini kontrol etmede güçlük yaşar.
Kleptomani Tedavisi
Kleptomani, net bir tedavi yöntemi bulunmayan bir psikolojik bozukluktur. Bununla birlikte en sık uygulanan tedavi yöntemi ilaç tedavisi ve bu tedavinin terapiler ile desteklenmesidir. Kleptomani hastaları, kendilerinde olan bu hastalığı fark edemezler ya da bu hastalığın fark edilmesi uzun bir süre gerektirir. Bu nedenle bu farkındalığı yaşayarak tedavi olmaya gelen hastaların hastalıkları ilerlemiş olmaktadır.
Kleptomani tedavisi için kullanılan ilaçlar, duygudurum düzenleyiciler, opioid düzenleyici ilaçlar ve serotonin geri alım inhibitörleridir. Kleptomani hastalığı ile birlikte kişide depresyon, anksiyete ve kimlik sorunları gibi farklı rahatsızlıklar meydana gelir. Bu nedenle tedavide de sadece kleptomaniye yönelik değil hastalığın beraberinde getirdiği diğer hastalıklara da odaklanmak gerekmektedir.
Kleptomani hastalığı, fenomenolojik olarak saç yolma rahatsızlığı, obsesif kompulsif bozukluk ve patolojik kumar oynamayla benzemektedir. Bu nedenle bu hastalığın tedavisinde diğer hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar ve yaklaşımlar kullanılabilmektedir.
Kleptomani Nedenleri Nelerdir?
Kleptomani, kişide ihtiyacı olmayan ve maddi olarak da değeri bulunmayan eşyalara karşı oluşan ve kontrol edilemeyen bir dürtü kontrol bozukluğudur. Bu hastalar hırsızlardan farklı olarak eşyayı çalmadan önce dürtülerini kontrol edemezler ve çalma eyleminden sonra büyük bir suçluluk duygusu yaşarlar. Peki kleptomani nedenleri nelerdir?
Kleptomani, sıklıkla ergenlik döneminde görülmeye başlar. Bununla birlikte geç erişkinlik dönemine kadar bu hastalık belirtilerini göstermeye devam eder. Hastalığın erken teşhis edilmesi halinde kontrol altına alınıp tedavi edilmesi mümkündür. Fakat bazı hastalarda bu rahatsızlığın ömür boyu devam ettiği de görülmektedir. Kleptomani teşhisi konulan hastaların büyük çoğunluğunu kadın hastalar oluşturmaktadır. Bu oran üçte iki olarak bilinmektedir. Fakat bu hastalığın görüldüğü her hasta tespit edilemediği için kesin bir oran vermek ve karşılaştırma yapmak mümkün değildir.
Kleptomaninin en büyük risk faktörlerinden biri aile öyküsüdür. Ailesinde kleptomani ya da obsesif kompulsif bozukluğu olan birinin bulunması, kişinin hastalık riskini arttırır. Ayrıca ailede alkol ya da madde bağımlılığı bulunan biri varsa da hastalık riski artar.
Kleptomani, ek bir psikolojik rahatsızlığın bulunduğu durumlarda da sık görülmektedir. Kleptomani hastalarında bulunabilecek diğer sık görülen hastalıklar bipolar bozukluk, anksiyete, madde kullanımı, yeme bozukluğu ve kişilik bozukluğudur. Bu rahatsızlıkları bulunan ve kleptomaniden de şüphelenen kişiler, mutlaka bir uzman görüşü almalıdır. Bu durum, hastalığın ilerlemeden tedavisine başlanması açısından önemlidir.
Anka Psikoloji Merkezi, kleptomani de dahil olmak üzere pek çok psikolojik rahatsızlığın tedavi edilmesi için hastalara profesyonel destek sağlayan bir merkezdir. Siz de herhangi bir psikolojik rahatsızlıktan şüphe duyuyorsanız ya da var olan rahatsızlığınızın tedavi edilmesini istiyorsanız gönül rahatlığı ile tercih edebilirsiniz.