Ajite depresyon; öfke, huzursuzluk gibi belirtileri içeren bir depresyon çeşidi olarak literatürde yerini almaktadır. Nispeten şiddetli bir depresyon türü olduğundan klinik vakalar içinde yer alır. Bunun yanında pek çok insan endişe ve huzursuzluk belirtileri göstererek ajitasyon yaşamaktadır. Ajitasyon aslında burada tıbbi bir terim olarak yer almamaktadır. Bazı kişiler bunu depresyon ve kaygının kombinasyonunu tanımlamak adına kullanmaktadır.
Karışık depresyon ve karışık özellikleri barındıran majör depresif bozukluk, ajitasyonu ve fiziksel huzursuzluğu içermektedir. Bu tip depresyon yaşandığında yerinde duramama ve aşırı öfke ve hareketlilik söz konusu olabilmektedir. Tipik depresyonla benzer özellikleri kalıcı halde “düşük ruh hali” ve “düşük enerji” şeklinde ifade edilebilmektedir. Bu zihinsel sağlık sorunun nedenleri ve tetikleyicileri işlev kaybına yol açmaktadır.
Ajite Depresyon Belirtileri Nelerdir?
Ajitasyon belirtileri, aslında bir karışık atak problemi olarak değerlendirilmektedir. Ajite depresyonun tanısı söz konusuysa kişilerin en az iki hafta boyunca düşük ruh hali, zevk ve ilgi kaybı yaşamış olmasına gerek vardır. Hastalığın semptomlarından en az beş tanesinin yaşanması ajite depresyon teşhisi konulmasını olası hale getirmektedir. Ajite depresyonun belirtileri şu şöyle sıralanabilir;
- Neredeyse her gün huzursuzluk, umutsuzluk, öfke, sinirlilik
- Neredeyse her gün yapılması gereken ve yapılan aktivitelere ilgi duyulmaması veya zevk alınmaması
- Önemli derecede kilo kaybı veya bir ay içinde vücut ağırlığının % 5’inin eksilmesine neden olan iştah eksikliği
- Çok fazla ya da az uyuma
- Huzursuzluk veya yavaşlama hissi
- Her gün oluşan değersizlik ve suçluluk duygusu
- Düşüncelerde bulanıklık ve konsantre güçlüğü, günlük hayatta karar verme zorluğu
- Kendine zarar verme ve intihar düşüncesi
- Sık yaşanan harekete geçme dürtüsü
- Elleri ve yumrukları devamlı sıkma
Ajite depresyon geçiren kişi genel olarak tipik depresyonun yoğun kırgınlığını, enerji düşüklüğünü, umutsuzluğunu ve ilgisizliğini yaşamaktadır. Fazlasıyla değişken tavırlar gösterilmesi bu hastalığın önemli belirtileri arasında yer almaktadır. Belirtiler aniden veya zamanla ortaya çıkmaktadır. Rahatsızlık veren bir saldırganlık hissinden saldırganlığa kadar geniş bir skalada değişiklik göstermektedir. Agresif ya da dürtüsel durumlara yol açarsa kişiye ve başkalarına zarar verme olasılığı oldukça yüksektir.
Ajite Depresyon Teşhis ve Tedavisi
Psikolojide ajitasyon nedir şeklindeki sorular eşliğinde aslında günümüzde depresyonun çok fazla öne çıkmamış bu türü merak uyandırmaktadır. Ajite depresyona yalnızca psikiyatrist tanı koyabilmektedir. Bu bir konuşma terapisi ve davranışların ve ruh halinin gözlemlenmesiyle teşhis konulmaktadır. Bununla birlikte bazı vitaminlerin eksiklikleri veya hormonal dengesizliklerin var olup olmadığını görmek için kan testi istenebilmektedir.
Çok aşırı durumlar yaşandığında elektrokonvülsif tedavi uygulanabilir. Teşhis konulurken mutlaka hastaya bazı sorular yöneltilmektedir. Hastanın madde etkisi altında olup olmadığı, semptomların ne zaman başladığı, kişileri daha iyi ve kötü yapanın neler olduğuna yönelik özenle sorular sorulmaktadır.
Ajite Hastaya Yaklaşım Nasıl Olmalı?
Ajite hastaya yaklaşım belirli bir güvenlik mesafesinde planlanarak daha sağlıklı çözüm üretilebilecektir. Bir noktada saldırgan ve agresif tavırlar gösteren hasta için sevdikleri tarafından bu konuda nasıl davranmaları gerektiğine dair uzman desteği gerekebilmektedir. Hastaya karşı olabildiğince sakin bir tutum sergilenmeli ve denetim hiçbir şekilde elden bırakılmamalıdır. İlaç ve terapi büyük oranda hastayı kontrol altında tutacaktır. Her hastanın bu yönde farklı durumu söz konusu olduğundan doktorların yaklaşımları da buna göre olmaktadır. Bu hastalıkla ilgili tek bir yaklaşımın mümkün olmadığını, ayrıca belirtmek gerekir. Bazı vakalarda terapi, ilaç ve stres giderici tekniklerin doğru düzenlenmesi zaman alabilmektedir. Tedavi planına uyularak mümkün olduğunca devam edilmeli ve iyi bir deneme yapıldıktan sonra iyileşme görülmediyse tekrar doktorla görüşülmelidir. İzmir psikolog Anka Psikoloji Merkezi bu tür ciddi ruhsal sağlık sorunlarında çözüm odaklı yaklaşımla hastalara uzman desteği sağlamaktadır.